Του Λεωνίδα Εκιντζόγλου
——————————————————
· Ένα σωρό φακοί κεφαλής βγαίνουν από το εργοστάσιο με δυο είδη λαμπτήρων. Ενα led λευκού φωτός κι ένα κόκκινο.
· Κάθε που ρωτώ κάποιον που φορά στο κεφάλι του ένα τέτοιο είδος φακού, τι ακριβώς κάνει με το κόκκινο φως εκεί πάνω, άμα είναι τίμιος παραδέχεται ότι δεν κάνει απολύτως τίποτα, άμα είναι παρλαπίπας αρχίζει να μού κάνει μια διάλεξη περί φωτός ‘νυχτερινής χρήσης’ για χάρτη και πυξίδα. Στην ερώτηση όμως, γιατί στην ευχή μπαίνει στον κόπο να το γυρνάει στο κόκκινο και βλέπει προβληματικό τον χάρτη του αντί να κρατάει το λευκό και να τον βλέπει καθαρό και ντουζένιο, εκεί δεν απαντάει τίποτα. Η μάλλον, μου το γυρνάει το θέμα, και λέει πως το κάνει για να μη τον σταμπάρει ο εχθρός από απέναντι και του την μπουμπουνίσει…
· Συμπερασματικά λοιπόν το ερώτημα παραμένει:
· Γιατί, ενώ δεν κυκλοφορούνε πολλές ιερόδουλες στα βουνά, οι μεγάλες εταιρίες φωτιστικών πουλάνε ορειβατικούς φακούς με κόκκινο φωτάκι?
· Επειδή εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα ζήτημα βιολογίας που λέγεται ‘νυχτερινή όραση’.
· Μέσα στο ανθρώπινο μάτι υπάρχουν δυο είδη κυτταρικών φωτο–εισδοχέων. Τα κωνία και τα ραβδία. Τα μεν κωνία βρίσκονται στο πίσω κεντρικό τμήμα του ματιού τα δε ραβδία στην πίσω περιφέρεια και στα πλάγια. Τα κωνία αναλαμβάνουν την διαχείριση του πλούσιου φωτός και δουλεύουν υπερωρίες κατά το διάστημα της μέρας. Αυτό που λέμε «βλέπω» σημαίνει ‘α τι καλά που δουλεύουν τα κωνία μου!’.
· Απαξ όμως και μειωθεί πολύ το φως η πέσει βαθύ σκοτάδι, τα κωνία καταθέτουνε τα όπλα. Από κει και ύστερα στραβωμάρα. Ο άνθρωπος δεν βλέπει σχεδόν τίποτα. Για λίγη ώρα τουλάχιστον.
· Γιατί μετά από 35 λεπτά έρχεται ο εγκλιματισμός των ραβδίων στο χαμηλό φως περιβάλλοντος. Και αναλαμβάνουν δουλειά εκείνα, αντικαθιστώντας τα κωνία. Ετσι, ακόμη και στο πιο βαθύ σκοτάδι είναι δυνατόν να ‘βλέπουμε’ αλλά το ‘βλέπουμε’ όπως ακριβώς το έβαλα: Μέσα σε εισαγωγικά.
· Αυτή η αλλαγή βάρδιας από τα κωνία στα ραβδία χρειάζεται -όπως είπα- κάπου 35 λεπτά για να ολοκληρωθεί κι αν τώρα μέσα σε αυτό το διάστημα ο μάγκας που θέλει να δει στην πήχτρα σκοτάδι συνεχίσει να κάνει δουλειές ολόγυρα με αναμμένο το λευκό φως του φακού του… εεεε, δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ!! Τα ραβδία δεν θα ενεργοποιηθούν.
· Εκεί έρχεται λοιπόν και γίνεται χρήσιμο το κόκκινο λεντάκι του φακού. Επιτρέπει ημιφωτεινή εργασία μισής ώρας ενώ συντελείται η απρόσκοπτη αλλαγή βάρδιας στο εσωτερικό του ματιού. Γιατί στο φάσμα ακτινοβολιών το κόκκινο είναι ένα μήκος κύματος που επιτρέπει και στα κωνία να βλέπουν κάπως πως, αλλά και στα ραβδία να προετοιμάζονται για να δουν.
· Κατά συνέπεια όποιος -ενώ μπορεί- δεν αγοράζει φακό μετώπου που να του παρέχει αυτή την έξτρα δυνατότητα, είναι κακός αγοραστής.
